عناصر اصلی آشپزخانه
سینک ظرفشویی
سینک ظرفشویی برای شستن ظروف ، مواد غذایی ، میوه و سبزی و ... استفاده می شود .
چون مدت زمان نسبتا طولانی و به صورت ایستاده از این وسیله استفاده می شود ، بهتر است دید و منظر مناسبی با در نظر گرفتن محدودیت هایی چون کابینت بالای سینک ، حفظ محرمیت ، لوله آب و ... طرح شود . در ضمن به دلیل خیس بودن این بخش از آشپزخانه ، عبور جریان هوا و تابش نور آفتاب ، شرایط بهداشتی خوبی را برای آن فراهم می‌کند .
وجود میز کار ۶۰ تا ۹۰ سانتی متری در دو طرف سینک استفاده از آن را بسیار راحت تر می کند . سینک با توجه به مساحت کل آشپزخانه و نیاز ساکنین در شکل ها و اندازه های مختلفی تهیه و نصب می‌شود .
یخچال
یخچال برای نگهداری کوتاه مدت مواد غذایی و فریزر برای نگهداری طولانی مدت آنها استفاده می شود .
برای سهولت در پر و خالی کردن یخچال پیش بینی یک میز کار ۹۰ سانتی متری در کنار آن و سمتی که در یخچال باز می شود ضروری است . یخچال در آشپزخانه باید طوری قرار گیرد که در صورت باز بودن در آن باعث اختلال در حرکت نشود .
اجاق گاز
این وسیله برای گرم کردن یا پختن مواد غذایی به کار می رود . از آنجایی که فرایند پخت و پز همراه با ایجاد بو، دود و بخار می باشد ، برای هدایت آنها به خارج از فضای خانه باید از تهویه طبیعی یا مکانیکی ( هود ) استفاده کرد . قرارگیری اجاق گاز در معرض جریان مستقیم هوا امکان خاموشی شعله و خطرات بعدی را به دنبال خواهد داشت .
موقع طراحی آشپزخانه باید تا حدود زیادی مثلث کار مشخص شده باشد . زیرا هر کدام از سه وسیله اصلی در آشپزخانه نیازمند تجهیزات و تاسیساتی هستند . مثلاً لوله‌کشی و خروجی فاضلاب برای سینک ، گازرسانی برای اجاق گاز و پریز برای یخچال پیش‌بینی شود . در آشپزخانه به طبع فعالیت‌هایی چون پخت و پز مواد غذایی در آن ، گرما و بخار تولید می شود . مکان یابی این فضا باید با توجه به اقلیم منطقه انتخاب شود و از قرار گیری آن در جبهه جنوبی پرهیز نمود .
در شرایطی که ناچار به طراحی آشپزخانه در این جبهه شویم می توانیم با طراحی ایوان و بالکن عمیق در مجاور فضای باز از گرم شدن زیاد این فضا جلوگیری کنیم .
در آشپزخانه هایی که فضای بزرگی دارند غذاخوری خانوادگی و یا صبحانه خوری در آن قرار می گیرد . گاهی بنا به سلیقه طراح و استفاده کنندگان و یا کافی نبودن فضای آشپزخانه ، فضای غذاخوری جدا از آن طراحی می شود . در این شرایط باید به دسترسی راحت بین این دو فضا توجه کرد .
پذیرایی و غذاخوری مهمان نیز از فضاهایی هستند که برای خدمات رسانی راحت‌تر به آنها لازم است با آشپزخانه ارتباط ، مناسبی داشته باشند .
در صورت تمایل استفاده کننده از فضای آشپزخانه ، این فضا می تواند ارتباط نزدیکی با نشیمن داشته باشد . زیرا تعدادی از افراد علاقه دارند موقع آشپزی یا انجام امور آشپزخانه برای کنترل فعالیت فرزندان یا صحبت کردن با اعضای خانواده به نشیمن دید داشته باشند . این مورد الزامی نبوده و این ارتباط با توجه به علاقه استفاده کنندگان تعیین می شود . در آشپزخانه هایی که ماشین لباسشویی در آن قرار دارد برای خشک شدن لباسها در زیر آفتاب رابطه با بالکن یا فضای باز حائز اهمیت است . وجود بالکن و فضای باز مجاور آشپزخانه امکان صرف غذا را در برخی از روزهای سال در فضای باز فراهم می کند . در تعدادی از آشپزخانه ها فضای انباری مجاور آشپزخانه برای نگهداری مواد غذایی خشک و یا لوازم مورد نیاز طراحی می شود .
در طراحی آشپزخانه ممکن است آشپزخانه کاملا مستقل یا با تلفیق در فضاهای دیگر طراحی شود . در هر مورد باید به نیازهای استفاده کنندگان توجه دقیقی داشت .
غذاخوری خانوادگی
خانواده ها معمولاً برای صرف غذا سفره پهن می‌کنند و دور آن می‌نشیند یا دور میز آشپزخانه یا میز ناهارخوری و یا کنار پیشخوان آشپزخانه به دور هم جمع می شوند . با توجه به فرهنگ ( آداب ) غذا خوردن در هر خانواده فضای مجزا یا در تلفیق با دیگر فضاها برای ثبت غذا طراحی می شود . ابعاد ناهارخوری نیز تابع آداب غذاخوری در هر منطقه و مبلمان مورد استفاده در آن است .در کنار آشپزخانه می‌توان فضایی را برای غذاخوری خانواده به مساحت حدودی 3*3 متر تحت عنوان صبحانه خوری طراحی کنیم تا در سایر وعده‌های غذایی نیز مورد استفاده قرار گیرد . در صورتی که مساحت خانه امکان بدهد غذاخوری جداگانه‌ای را می‌توان برای مهمانان در عرصه پذیرای پیش‌بینی نمود . در خانه های کوچک معمولاً برای غذاخوری مهمان و اعضای خانواده از یک فضا استفاده می شود .
این فضا که به منظور صرفه صبحانه یا شام ( رسمی و غیررسمی ) برای افراد خانواده تدارک می شود ، بهتر است مجاور آشپزخانه بوده و به دلیل ورود افراد خانه از طریق نشیمن به این فضا با نشیمن ارتباط مناسبی داشته باشد . بهترین محل قرارگیری این نوع غذاخوری ، پیش‌بینی آن بین نشیمن و آشپزخانه است . نورپردازی مناسب این فضا مخصوصاً موقع صرف شام فضا را جذاب خواهد کرد .
