فرایند طراحی داخلی فضاهای مسکونی
برنامه ریزی
اطلاعات به دست آمده از مرحلة قبل، در زمینه های گوناگون و با درجة اهمیت متفاوتی هستند. بنابراین با ارزیابی آنها لازم است عوامل اصلی و مهم تأثیرگذار از عوامل فرعی و غیرمهم تشخیص داده شوند تا به این ترتیب حجم زیاد اطلاعات به نوعی غربال و درجه بندی شوند. بعد از دسته بندی و مرتبه بندی اطلاعات، باید آنها را تجزیه و تحلیل نموده و از آنها نتیجه گیری کرد. برای تجزیه و تحلیل، تعاریف مختلفی ارائه شده است. ( به دست آوردن بینش و نگرش از داده جهت تصمیم گیری بهتر ) یکی از این تعاریف است.
در هنگام طراحی یا بازسازی یک ساختمان یا یک فضای داخلی، در ابتدای امر باید پیرامون ابعاد مختلف آن، اطلاعاتی را گردآوری و تجزیه و تحلیل کرد و سپس نتیجه گیری نمود. نتایج حاصل از این کار دو موضوع را برای طراح روشن می سازد. موضوع اول تعیین یک سری احکام معماری است. احکامی که برخی بایدها و نبایدها را برای معمار تعیین میکنند و هنگام طراحی به او جهت می دهند؛ مثلاً استفاده کنندگان این خانه چه نوع نشیمنی را دوست دارند؟ مجزای از پذیرایی یا مرتبط با آن؟ با توجه به محیط پیرامون این خانه، بهتر است اتاق خواب ها را در کدام قسمت خانه در نظر بگیرید؟ جهت قرارگیری پنجره ها چگونه باشد تا نورگیری مناسب تری داشته باشیم؟ با توجه به امکانات سازه ای این خانه، کدام دیوار را می توان برداشت؟ با توجه به پیشینه مردم این منطقه و افراد این خانه، حریم خصوصی و عمومی چه مفهومی برایشان دارد و در طرح چگونه باید عرصه ها را تف یکک و جانمایی کرد؟ و مواردی دیگر که همگی نیاز به تصمیم گیری دارند. موضوع دوم تهیة برنامة فیز یکی یا برنامة کالبدی طرح است. در برنامة فیز یکی یا کالبدی و یا فضایی طرح، کلیة فضاهای مورد نیاز طرح به همراه مساحت و کیفیت های مطلوبشان تعیین می گردند. این دو موضوع، برنامة راه طراح را روشن کرده و به طرح وی جهت داده و او را هدایت میکنند. به عبارتی دیگر شاید بتوان گفت که برنامه ريزي، حلقة وصل شناخت و طراحی به یکدیگر است. گویی که برنامه ریزی این دو مرحله را به یکدیگر اتصال می دهد.
برنامۀ زمان بندي
در ابتدای هر پروژه تع یین نمودن چهارچوب های زمانی، به پیشبرد طرح کمک شایانی می کند. در این مواقع نظر کارفرما و محدودیت های دیگری چون موارد اقتصادی، مسائل قابل تأملی هستند. زیرا هر کدام از اینها تأثیر مستقیمی بر زمان انجام طرح خواهند داشت. تعیین کردن مقاطع مختلف زمانی جهت انجام هر بخشی از پروژه، ما را به رعایت آن و در نتیجه تسریع روند انجام هر مرحله از کار ملزم می کند.
در هنگام برنامه ریزی زمان برای پیشبرد کار، به وقایع پیش بینی نشده و غیرمنتظره و شرایط خاصی که ممکن است در حین کار پیش آید نیز توجه کنید و برای آنها زمانی را در نظر گیرید. به عبارت دیگر در برنامة زمانی خود ضریب اطمینان را هم لحاظ کنید و از مدت زمان معمول فراتر رفته و وقت بیشتری را برای پایان
کار برآورد نما یید.
داشتن برنامة زمان بندی برای کارها و مقید بودن به رعایت آن نه تنها در اجرای موفق و پیشبرد به موقع کارها مؤثّر است، بلکه باعث می شود تا شما فردی خوش قول و منظم به حساب آ یید. این صفت از ویژگی هایی است که همه آن را دوست داشته و طالب همکاری با این چنین فردی هستند. مدیران دفاتر معتبر معماری، در حال حاضر مهم ترین ویژگی که در استخدام همکاران جدید دفترشان در نظر می گیرند، منظم بودن، خوش قولی و عمل به وعده ها و قرارها است. قطعاً بد عهدی برخی از کارکنان دفتر باعث می شود پروژه ها در موعد مقرر به اتمام نرسند.
طراحی
در این مرحله، طراح با توجه به برنامة فیز یکی به دست آمده و با عنایت به احکام استخراج شده و باید و نبایدهایی که برای طراحی تعیین نموده است، در سایة عقل سلیم خویش و با کمک توانایی های خلاقانه اش دست به آفرینش اثر می زند و فضاهای داخلی مسکونی مورد نظر کارفرمایش را طراحی می نماید. طرح های اولیه ای که یک طراح ارائه می دهد، ایده های کلی او را به صورت ساده و با کمترین خطوط ممکن، نمودار می سازد. پس از پدیدار شدن ایده های اولیه بر روی کاغذ و یا ساخت ماکت های اولیه از فضاها، طراح به ارزیابی آنها پرداخته و با مشورت کارفرما و کسب نظرات او، از بین طرح های مختلف، طرحی را به عنوان طرح برگزیده انتخاب میک ند. سپس تمام توجه خود را معطوف به ایدة برگزیده نموده و به جزئیات بیشتر آن می پردازد. در این راستا، او به تفصیل هر چه بیشتر این ایده می پردازد و برای کلیة جزئیات آن تدابیری
اندیشیده و آنها را به صورت دقیق ترسیم میکند.
