معماري داخلي در مصر

یکی از تمدن هاي تاریخی، حدود 5000 سال پیش، در اطراف رود نیل شکل گرفت و حدود 2800 سال طول کشید. آثار این دوره تاریخی تا امروز به عنوان میراثی از مصر باستان باقی مانده است.

آثار معماري به جامانده از تمدن مصر باستان باتوجه به مصالحی که در ساخت آنها به کار رفته است، به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند؛ دستۀ نخست، بناهایی هستند که مصالح به کار رفته در آنها آجر نپخته بوده است. از این نوع آجر در ساخت خانه هاي مصري در طول تمدن هاي فراعنه تا دورۀ اسلامی استفاده می شده است و امروزه در ساخت خانه هاي روستایی کاربرد دارد. نوع دوم معماري سنگ است. مصری ها قومی ابدیت گرا بودند و هر معماري که مربوط به دنیاي دیگر و جهان ابدي باشد، سنگی است و هر معماري که مربوط به این دنیا باشد، خشتی و فانی است.

خانه هاي گلی مصري سقف هایی تخت داشت. مردم فقیر در کلبه هایی کوچک زندگی میکردند؛ در حالیکه ثروتمندان در شهرها در ساختمان هایی تا سه طبقه زندگی میکردند. خانه ها پنجره هایی کوچک براي محافظت از آفتاب داشتند که به خنک ماندن آنها کمک میک‌رد. فضاي داخلی خانه ثروتمندان شامل سرسرا و اتاق هایی مانند چندین اتاق خواب، معبد خانوادگی، نشیمن، بخش زنانه، انبار، آشپزخانه، سرویس بهداشتی، حوزۀ خدمتکاران، آغل حیوانات، باغ، ایوان سایه بان دار و... بود.

برخی از ویژگی هاي اصلی سبک مصري

رنگ

بیشتر رنگ ها در سبک مصري، طیف رنگ هاي گرم و روشن هستند که با ترکیب این رنگ ها، فضاهایی شبیه به صحراهاي مصر با تلفیقی از شن و خورشید در ذهن تداعی می گردد. رنگ هاي مرتبط با خدایان مصری مانند قرمز، زرد و آبی و همچنین خطوط مرزي سبز و سیاه و سفید به وفور استفاده می شوند.

نمادهاي مهم در معماري داخلی مصر

نمادها در مصر برگرفته از اعتقادات مذهبی و خدایان آنها بوده است. نمادها شامل مجسمه هایی از ابوالهول، خدایان اساطیری مصر، تصاویر فراعنه و حیواناتی مانند گربه، مار، پرندگانی مانند عقاب و اردك و... هستند. بر روي سطوح داخلی معمولاًً طرح های راه راه و زیگزاگ به کار می رفتند.

اهمیت پیکرتراشی، مجسمه سازي و نقاب در فضاي داخلی

پیکرتراشی و ساخت مجسمه هاي سنگی یکی از اصلی ترین اشکال هنري در مصر باستان است. اهمیت مجسمه و مجسمه سازي در مصر نیز به فرهنگ دینی و اعتقادات مصریان برمیگردد. مجسمه هاي مصري تصاویري از فراعنه و خدایان بودند. جداي از مجسمه هایی که جنبه رسمی و آیینی داشتند، ساخت مجسمه هاي واقع گرایانه از افراد نیز در بین مصریان رواج داشت. در تزیینات دیوارهای داخلی از نقاب هاي مصري استفاده می کردند و در اطراف اتاق چندین مجسمه بزرگ نیز گذاشته میشد.

نقاشی و انواع کنده کاري بر سطوح داخلی

دیوارها شامل نقاشی، کنده کاري ها و سفال هاي لعاب دار هستند. نقاشی از هنرهاي مهم مصر باستان بود که به سه دسته کلی اسطوره اي، آیینی و واقعه نگاري تقسیم می شدند. در نقاشی هاي اسطوره اي به جهان خدایان و وادي پس از مرگ پرداخته می شد. در نقاشی هاي آیینی، نیز عمدتاً به مراسم سوگواري تشییع جنازه و مراسمی از این دست می پرداختند. در نقاشی واقعه نگاري، موضوع نقاشی به ثبت جلوه هایی از زندگی روزمره و حوادث رایج است و موضوعات تنوع بیشتري دارند. این تصاویر افزون بر زندگی روزمره، موضوعاتی نظیر گل ها، درختان سدر، پاپیروس، نخل، انگور، شاخه درختان میوه و همچنین پرندگان، ماهی ها و حیوانات را در بر می گیرند.

ساخت ستون هاي متعدد با نقاشی و کنده کاري

ستون هاي با قطر زیاد با سرستون هاي پاپیروس، لوتوس یا نیلوفر آبی و نخل در فضاي داخلی سبک مصري به کار می روند. بدنۀ ستون ها داراي نقاشی و حکاکی هايی با مضامین اساطیري مصر هستند. 

برخی از عناصر و مبلمان هاي مصر

از ویژگی های مهم فضاهای داخلی مصر، زوایاي گرد شده و قوس دار و طاقچه هاي مختلف ( تورفتگی دیوار) است. در فضاهای داخلی از کف پوش های حصیری استفاده میکردند و همچنین از نقاشی برای تزیین کف بهره می گرفتند. طلاکوبی در سطوح داخلی و مجسمه ها و مبلمان طلایی از عناصر زینت بخش فضاهای داخلی بودند. مبلمان در دکوراسیون مصري از جنس چوب، سنگ و فلز ساخته می شوند. براي چوب ها عمدتاً رنگ هاي مشکی و قرمز تیره را در نظر می گیرند. برای تزیین از لوازم شیشه اي، سفالی و فلزات طلاکاري شده استفاده می شد. علاوه برکنده کاري هاي زیبا روي مبلمان، دیوار، اشیای قیمتی و عتیقه از نقاشی استفاده می شد. تکیه گاه و دسته هاي مبلمان را حکاکی میکنند و اغلب صندلی ها و پایه هاي میز را به شکل پنجه ( چنگال ) و سم حیوانات و همچنین سر اردك و غیره در می آورند. چهارپایه و صندلی هاي تاشو در سبک مصري استفاده می شوند. در سبک مصري به  کارگیري پارچه هاي مخصوص در رنگ هاي روشن ( ترجیحاً سفید یا کرم ) و با طرح هاي هندسی دقیق ( راه راه، زیگزاگ و غیره ) رواج دارد. چراغ هاي بزرگ و ساقه هاي پاپیروس در گلدان هاي سفالی بلند، نقش به سزایی در زیبایی فضاهای داخلی مصري ایفا میکنند‌. در این سبک، اتاق ها را با صندوق ها و جعبه هایی براي نگه داري اشیای با ارزش، پارچه، جواهرات و... مجهز میکنند.