معماري داخلي در رم

تاریخ رم را معمولاًً از 753 قبل از میلاد تا 476 میلادي میدانند. آنچه امروزه ما به عنوان معماري رم می شناسیم، مربوط به همین دوره تاریخی است. رمی ها به ساختمانهاي بزرگ علاقه مند بودند؛ بنابراین نیاز به مصالح پایدار و محکم داشتند. آنها به سبب داشتن سیمان پوزولان ( گونه اي خاکستر آتشفشانی ریزدانه است که در ساخت بتن کاربرد دارد )، موفق به ساخت بناهاي مطلوب و مقاومی شدند. رمی ها ابتدا طاق هاي نیم دایره اي(طاق آهنگ) که از نظر سازه اي ایستایی زیادي ندارند، را پدید آوردند؛ سپس با روش مبتکرانه به طاق مرکب یا متقاطع که عبارت از دو طاق آهنگ عمود بر یکدیگر است، دست یافتند.

تمدن شهرگراي رمی با ساخت سدها، پل ها، جاده ها، آبراه ها، تئاترها، میدان ها، حمام هاي همگانی، طاق هاي پیروزي و سنگ فرش راه ها آثار ماندگاري در جهان به وجود آوردند. خانه هاي رم، از مهم ترین بناهاي معماري رم هستند که چند نوع مختلف داشتند که 3 نوع، اصلی ترین آنها هستند که در ادامه به بررسی آنها پرداخته می شود.

خانه های آپارتمانی

مردم عادي در خانه هایی به شکل بلوك هاي آپارتمانی زندگی میکردند. این ساختمان ها افرادي از قشر متوسط و فقیر جامعه را سامان می بخشیدند. کیفیت این ساختمان ها به عنوان فضاي زندگی پا یین بود و آب نداشتند.

اتاق ها داراي مالک و یا اجاره اي بودند. مصالح آنها از چوب، گل، آجر و بعدها با بتن هاي اولیه ساخته می شدند. ارتفاع آنها در حدود 20 متر بود. طبقه همکف این خانه ها معمولاًً مغازه بود و کاربري تجاري داشت.

خانه های حیاط دار ثروتمندان

خانه ثروتمندان و قشر مرفه بزرگ و باشکوه بود. ( آتریوم ) یا میان تالار فضاي بازي بود که اصلی ترین فضاي این خانه ها را تشکیل میداد. این فضا که در دوران معاصر نیز کاربرد دارد، بیشترین استفاده را به منظور تعبیه نور لازم و تهویه ی داخلی داشت. آتریوم معمولا داراي مبلمان کمی بود تا فضا بزرگ تر به نظر برسد. این فضا دارای سقف مربعی در مرکز بود که در طرفین شیب داشت و آب باران را به سمت حوض مرکزي هدایت میکرد. این خانه ها داراي فضاهاي مختلفی مانند اتاق خوابها، اتاق ناهارخوري، اتاق کار، آشپزخانه، رواق و اتاقهاي باز متعدد بود. ورودي خدمه ها مجزا بود. کاربری این خانه تنها به عنوان یک خانه نبود بلکه به عنوان یک مکان تجاري نیز کاربرد داشت. خانة ثروتمندان داراي تزییناتی مانند نقاشی هاي دیواري فرسکو، کف سازي موزاییکی ، انواع ظروف تزیینی، مجسمه، گلدان، ستو نهایی با سرستون هاي یونانی مانند سرستون های کورنتین بود.

خانه های ویلایی

ویلاهاي رم در حومه شهر و روستاها براي ثروتمندان به خصوص براي استفاده در ایام تابستان ساخته می شدند. این ویلاها در اقتصاد رم اهمیت داشتند و به عنوان مراکز استخراج معدن، سفال سازي و تربیت اسب نیز کاربرد داشتند. به دلیل حضور طبیعت در رم باستان، در ویلا باغ ها اهمیت فراوان داشت. در این دوره، کاشت درختان متقارن و هندسی رایج بود. این باغ ها شامل مجسمه هایی از خدایان و قهرمانان اساطیري رمی، فواره ها و استخرها بوده است. گیاهان در رم به حالت طبیعی پذیرفته نبودند و در شکل گیاه تغییراتی ایجاد میکردند. این سنت بعدها در دیگر شهرهاي اروپا ادامه یافت.

برخی از ویژگی هاي اصلی سبک کلاسیک رم

منشأ عناصر و اجزاي داخلی و مبلمان هاي رم در معماري یونان است؛ بنابراین بسیاري از ویژگی هاي معماري یونانی را دارد. فضاهاي داخلی رم در ابتدا ساده بودند و به مرور زمان با جزئیات بیشتر و با مهارت و تکنیک هاي دقیق تر ساخته شدند. می توان گفت که معماري رم در امتداد معماري یونان، آن را تکامل بخشید و باعث گسترش آن در کشورهاي مختلف دنیا شد. از این رو، ویژگی هاي معماري یونانی از جمله تأ یکد بر ارتفاع، اهمیت تقارن، تعادل و نقطه کانونی، ستون هاي یونانی (سبک ایونیک، دوریک و کورنتین)، انواع ظروف یونانی و نمادهاي یونانی در رم باستان به کارگرفته شدند و تا دوران معاصر نیز جزو ویژگی هاي سبک کلاسیک رم محسوب می شوند. پله هاي مارپیچ نیز به وفور در فضاهاي داخلی ساخته می شدند. اصلی ترین مصالح رم، سنگ (به خصوص سنگ مرمر)، آجر و بتن هستند.

رنگ

در رنگ نیز معماري رم از معماري یونان تبعیت میکردند. از جملۀ این رنگ ها، سفید، آبی سیر، سیاه، زرد، سبز و تونالیته هاي از قهوه اي مایل به قرمز هستند. در معماري رم کلیه فضا از سقف تا دیوارها و کف سرشار از رنگ با استفاده از نقاشی هاي دیواري فرسکو و یا موزائیک  کاري است. در فضاهاي به شیوه نئوکلاسیک یونانی لزوماً از این رنگ ها استفاده نمی شود و بیشتر از رنگ سفید و تونالیته هاي از رنگ هاي خاکستري استفاده می شود.

نمادهاي رم

موتیف و نمادهاي یونان که پیشتر اشاره شدند، در معماري رم نیز به کار می روند. با این حال، شیوۀ گیاه تزیینی یا گیاه آرایشی در رم رایج تر است. استفاده از انواع گیاهان در اشکال و نمادهاي تزیینی در سبک رمی رایج است. برخی از این گیاهان عبارت اند از: برگ کنگر، برگ نخل، زیتون، تاج گل، طناب پیچ خورده، روزیت یا طرح دایره اي از برگهاي گل ها.

برخی از ویژگی هاي مبلمان سبک رمی

مبلما ن در معماري رم معمولاً ارتفاع کوتاهی داشتند و اغلب بدون پشتی و با پایه هایی از شکل پاي حیوانات مقدسی مانند شیر بودند و در دوران معاصر نیز کاربرد دارند. جنس مبلمان اغلب از چوب، برنز و مرمر هستند. تنوع صندلی ها نیز زیاد است و صندلی هایی با نماي روبه رویی به شکل X  با پایه هایی از پای شیر به وفور استفاده می شود. سه پایه و چهارپایه هاي چوبی و برنزي نیز کاربرد بسیار دارند. در رم نیز نوعی تخت مشابه تخت های یونانی با ویژگی چند عملکردي براي نشستن، ناهارخوردن، گفت وگو، چرت زدن، نوشیدن و خوابیدن وجود دارد. در رم نیز نوعی صندلی وجود داشت که پایه هاي جلو و عقب آن به صورت منحنی به سمت خارج بود. انواع کوسن هاي رنگی بر روي صندلی و مبل ها به خصوص بر روي تخت به وفور استفاده میشوند. انواع مجسمه هاي از سنگ مرمر و برنز نیز کاربرد بسیار دارند. ظروف شیشه ای رمی نیز از اشیای کاربردی تزیینی فضاهای داخلی بودند.