( که مشتمل بر دو رستوران ، یکی جهت سرو غذاهای فرنگی و فست فود و دیگری جهت سرو غذاهای ایرانی است ) ، بخشی از مجموعه ی بزرگ خدمات رفاهی باغ ایرانی است و با توجه به ایده ی اصلی طراحی مجموعه ی گردشگری بین راهیِ « باغ ایرانی « ، واقع در کیلومتر 12 بزرگراه اردکان - نائین ، و بُعد فاصله ی زیاد سایت تا شهر یزد ، که مقصد اصلی غالب گردشگران ایرانی و جهانگردان خارجی است ( حدود 80 کیلومترفاصله تا یزد ) ، این مجموعه باید در حدی فاخر ، جذاب و کامل طراحی می شد ، که به عنوان یکی ازمقاصد اصلی سفر به یزد محسوب گردد .
تا جایی که گردشگران یزد ، تور های مسافرتی و مردم خود یزد و حومه ، حداقلً یک نیم روز کامل را به بازدید از این مجموعه اختصاص دهند و این مهم حاصل نخواهد شد مگر با ایده های معماری پیشرو ، و در عین حال منطبق با مفاهیم اصیل و عمیق معماری سنتی منطقه ، که سعی کردیم تمامی این اهداف با کیفیتی مناسب درطراحی رستوران های مجموعه ی باغ ایرانی لحاظ شود .
فضاسازی های داخلی رستوران ها به نحوی طراحی شده که اقلا در هر کدام از دو رستوران ، 9 فضای خاص و ویژه ( شامل سالن پایین تریا ، سالن بالای تریا ، سالن پایین رستوران و کنار پنجره ها ، فضای زیر وُید و کنار شیشه ی منقش و رنگین سرتاسری ، ایوان اصلی ، فضای زیر بادگیر ها ، سالن بالای رستوران و زیر روشندان ها ، فضای وی.آی.پی و فضای شاه نشین ) با مناظر دید و ادراکات بصری متفاوت وجودخواهد داشت ، و در صورت کیفیت مناسب غذا ،میتوان پیش بینی کرد مشتریان و بازدیدکنندگان بارها و بارها جهت آزمودن فضاهای مختلف رستوران به این مجموعه خواهند آمد تا اوقات خود را در این مجموعه سپری نمایند .
بر این باوریم ایده های منحصر به فرد و مبتکرانه ی طرح ( مانند شیشه های اسپایدر منقش رنگی سرتاسری ، روشندان ها و بالأخص بادگیر های موسیقیایی و ... ) ، به سادگی ظرفیت و قابلیت شاخص کردن رستوران و کلیت مجموعه را در سطحی بین المللی و به ویژه میان جوامع تخصصی هنرمندان ، معماران ، گردشگران و ... داراست و می تواند به عنوان اثری ماندگار در میان دیگر آثار شاخص معماری ، سالیان سال به حیات خود ادامه دهد .
مسئله ی حائز اهمیت در این طراحی ، در نظر گرفتن مسائل اقتصادی ، محدودیت بودجه و قابلیت های موجود تیم اجرایی مستقر در منطقه ی کارفرما بود ، از جمله اینکه طراحی با فرض ساده ترین شکل از سیستم سازه ای و ساده ترین و کم هزینه ترین روش های اجرا و ... صورت پذیرفت و هیچگونه پیچیدگی اجرایی و فنی در آن دیده نشده است.
لازم به ذکر است با توجه به حجم بالای کار طراحی در مقطعی از زمان و نظر لطف جناب آقای مهندس مصطفی گلستان ( مدیریت شرکت مشاور ام.جی.اِی ) و کارفرمای پروژه به استودیوی معماری دیدا ، تمامی طراحی های این بخش از مجتمع بزرگ نوای کویر ( اعم از طراحی معماری و دیتایلینگ و سه بعدی سازی و ارائه و ... ) توسط تیم طراحی این استودیو و با سرپرستی مهندس احسان بنی طبا صورت پذیرفته است .
نکته ی آخر اینکه در طراحی فضاهای پشتیبانی و خدماتی و زیرزمین ، طراحی بسیار کاملی صورت پذیرفته که جهت جلوگیری از اطاله ی کلام از شرح آن در این مطلب صرف نظر شد .
رستورانهای نوای کویر
( و بادگیرهای موسیقیایی آن )
موقعیت : ایران.یزد.اردکان
کارفرما : گروه ساختمانی میر جلیلی
شرکت مشاور : مصطفی گلستان و همکاران
طراحی معماری : استودیو دیدا
سال طراحی : 1395
NAVAYEH KAVIR RESTAURANTS
(AND THEIR MUSICAL WIND TOWERS )
LOCATION : IRAN.YAZD.ARDAKAN
CLIENT : MIRJALILI GROUP
CONSULTANT : M.G.A
ARCHITECTURAL DESIGN : DEEDA STUDIO
YEAR OF DESIGN : 2016
طراحی معماری
موقعیت سایت از گوگل مپ :
با توجه به اینکه مکان و محدوده ی هندسی توده گذاری بنای رستوران ها ، از قبل در طرح فاز صفر مجموعه ی باغ ایرانی تعیین و نهایی شده بود ، تنها با تغییراتی جزئی در بعضی از اندازه ها ، به طور کامل از حدود تعیین شده ی توده گذاری ، در طراحی تبعیت شد .
طراحی حجم کلی به گونه ای اتفاق افتاد که گویی شاهد ترکیب و ادغام 4 هشت ضلعی منتظم با چهار سایز مختلف می باشیم .
بزرگترین هشت ضلعی ، که غالب فضای سالنی رستوران (تالار اصلی ) درون آن قرار گرفته ؛ هشت ضلعی متوسط که کل مجموعه ی تریا درون آن قرار گرفته ؛ و دو هشت ضلعی کوچک که یکی ( بزرگتر ) همان لابی ورودی و فضای انتظار به فرم هشتی های سنتی یزد ( و با همان نوع کارایی سنتی ) بوده و دیگری ( کوچکترآنها)، که غالب فضای سرویس های بهداشتی رستوران درون آن قرار گرفته است.
نکته ی دیگری که شاهد آن هستیم ، کاهش حجم های هندسی ( هشت ضلعی ) چهار بادگیر واقع در چهار کنج حیاط میانی ، از حجم اصلی و همچنین افزایش حجم های هندسی ( سه ضلعی ) مربوط به رایزر های تاسیساتی در حجم بیرونی بنا است .
این کاهش و افزایش ها ، به نحوی در طراحی صورت پذیرفته که در پایان ، با مشاهده ی پلان فرم کلی حجم بنا روی نقشه ، همزمان ترکیبی از فرم های هندسه ی اسلیمی و هندسه ی برخالی (یا فراکتالی ) به ذهن متبادر می شود .
همچنین همانطور که در نقشه ها مشخص است ، باغچه هایی با عرض یک متر ، و با چند فرم تیپ هندسی اصلی ( برخی جهت کنج ها ، برخی مابین کنج ها و ... ) به شکلی پازلی ، همزمان هم در کنار هم قرار می گیرند و هم فرم های منفی ایجاد شده گرداگرد رستوران ( بنا به فرم حجم بیرونیِ رستوران ) را به زیبایی پر کرده و می توان گفت مکملی برای حجم کلی خواهند بود.
این باغچه ها با این ایده و منطق طراحی شده اند ، که ( جدای از دارا بودن فرم های هندسی دارای هارمونی با حجم کلی رستوران ) به مثابه ی المان وفرمی میانی ، مابین بنا و محوطه عمل کرده ، و شیب ها واختلاف سطح های موجود در محوطه را ، برای بنای رستوران ، با نظمی مطلوب و حتی الامکان متقارن ، تعدیل کنند ، و همانطور که در نقشه های نمای بنا شاهدیم ، این اتفاق به خوبی میسر گشته است .
بعد از عبور از هشتی ورودی ، با پایین آمدن از چهار پله ی ورودی به سالن ( با ارتفاع 15 سانتی متر ) ، از دهانه ی خروجی هشتی ( که این دهانه با عرض 4.2 متر و ارتفاع 2.6 متر ، دارای نسبت طلایی 1.615 می باشد ) وارد فضای مکث و تقسیم دیگری می شویم ( لابی رستوران ) ، بطوریکه درست روبروی ما آسانسوری جهت رفتن به سالن بالایی وجود دارد . همانطور که در وسط این فضا و روبه آسانسور ایستاده ایم ، سمت راست ما قسمت پذیرش و صندوق رستوران قرار دارد ، کنار پذیرش کوریدور ورودی به تریا ( به عرض 2 متر و طول 4.55 متر و طراحی داخلی ویژه ) ، روبروی ما در سمت راست آسانسور و ورودی پله های سالن بالا ( با عرض 1.65 متر) جانمایی شده و سمت چپ ما ، سالن اصلی رستوران قرار گرفته است .
همانطور که در نقشه ها قابل رؤیت است ، سالن اصلی رستوران ، فضایی است کاملا متقارن ، دارای وُیدی به ارتفاع 7 متر ، طول حدوداً 18 متر و عرض 6 متر .
جدای از تمام ویژگیهای موجود ، مانند قرار گیری میز ها درست روبروی پنجره ها و ایده های موجود جهت فاز طراحی داخلی ( که با نگرشی مینیمال و گزینش استایلی انتقالی transitional با مایه های سنتیِ یزد صورت پذیرفته ) ، نمای تمام شیشه ای ( که توضیحات آن در نگاشتی دیگر آمده ) طراحی شده در یک وجه از حجم سالن ( با ابعاد 18.20 در 6.60 ) ، آنهم با نقوش اسلیمی و رنگ آمیزی هایی کاملا فکر شده ( که در طرح های سه بعدی دیده نشده و در فاز سوم طراحی تکمیل خواهد شد ) ، و نور پردازی طبیعی و پویا یی که به تبع آن در فضای سالن اتفاق می افتد ، شاید بارزترین عنصر زیباییشناختی این فضا باشد .
سرویس های بهداشتی سالن پایین هم به صورتی کاملا حساب شده و خارج از حجم متقارن اصلی ، در کنج پنهان سالن ، جانمایی شده است . (که این سرویس ها شامل دو سرویس زنانه و دو سرویس مردانه ، و دو دست شور جدا گانه خارج از فضای داخلی سرویس هاست )
در رابطه ی با سالن بالا ، در صورت استفاده از آسانسور ، هنگام خروج ، درست روبروی ما فضای وی.آی.پی قرار گرفته ( توضیحات آن در نگاشتی دیگر ) ، سمت چپ ما کوریدور ورود به طبقه ی دوم تریا ، و سمت راستمان ، فضای سالن بالا قرار دارد.
از ویژگی های فضای سالن بالایی رستوران ، درک کامل حوض اصلی وفضای حیاط میانی از پشت نمای شیشه ی سرتاسری مذکور و شاید فرح بخش تر از آن درک آسمان ( آسمان آبی روزها و آسمان پر ستاره ی شب های کویر ) و نور طبیعی روز از میان سه روشندان ( دارای توضیحات در نگاشتی دیگر ) طراحی شده در سقف آن می باشد .سالن بالا نیز شامل دو سرویس مردانه و دو سرویس زنانه ( که یکی از هر کدام مجهز به توالت فرنگیست ) و دستشورهایی بیرونی در کنج پنهان سالن می باشد .
و نکته آخر اینکه با توجه به ستون های آجری ظریف روبروی شیشه ی سرتاسری ( که مربوطند به کاور سازه ی نمای شیشه ای ) ، می توان به طور کامل فضای داخلی سالن را با تالار های پنج دری سنتی مطابقت مفهومی و حتی شکلی داد.
همانطور که می دانیم هدف اصلی از ایجاد فضایی به نام هشتی در بناهای سنتی ایرانی ، ایجاد فضایی واسطه میان حریم داخلی بنا و فضای بیرون از بنا بوده است ، بدین صورت که ذهن و روان فرد قبل از ورود به داخل بنا ، با مکث و عبور از فضای هشتی ، آماده ورود به حریم داخلی گردد ، و بالعکس ، در هنگام خروج ، خود را آماده ی مواجهه با دنیای بیرون از خانه نماید .
معمولا جانمایی هشتی ها به نحوی صورت می پذیرد که جهت حفظ حریم ،ناظر داخل آن اشراف دیداری به فضای داخلی بنا نداشته باشد.
از نکات دیگر در طراحی هشتی ها ، ایجاد سکو هایی برای نشستن و در انتظار ماندن وگاها فضایی جهت گپ و گفت های مختصر بوده است .
با توجه به مطالب یاد شده و لزوم اختصاص فضایی جهت لابی اولیه ی ورودی رستوران و ادغام آن با فضای انتظار مشتریان ، همه چیز مهیای استفاده از مفهوم و فرم هشتی ، برای ورودی رستوران بود که نهایتا با ایجاد پلانی هشت ضلعی ، این حجم مفهومی شکل گرفت.
از نکات دیگر اصلی این فضا ، سقف بلند آن ( 6.5 متر ) ، حوضچه ی هشت ضلعی وسط ، روشندان روی سقف ( و دقیقا منطبق بر حوض ) ، پنجره های روی چهار وجه کنجی و نشیمن های دو سمت آن می باشد .
از پیش بینی های حائز اهمیت درطراحی تریا های متصل به حجم رستوران ، استقلال کاربری آنهاست ، بدین معنا که اگر هر زمان تصمیم گرفته شود بهره برداری آن به صورت منفک از رستوران عمل نماید ، خود تریا به طور مجزا دارای پله ، آسانسور خدماتی ، آسانسور مشتریان ، سرویس بهداشتی و انبار مجزا می باشد ، و حتی می توان با مسدود کردن کوریدورهای اتصال دهنده ی تریا به رستوران ، دسترسی داخلی به رستوران را نیز حذف نمود.
از نکات جذاب طراحی سالن پایینی تریا فارغ از فرم هندسی هشت وجهی آن ، پایین تر بودن 1.50 متری کف آن نسبت به محوطه ی گرداگرد آن ، وجود سه سبک پله جهت رسیدن به کد های ارتفاعی مطلوب ، حوض هشت ضلعی میانی و چیدمان ترکیبی میز و صندلی با نشیمنی سرتاسری می باشد ، که ترکیب این عناصر با محیط تاریک سالن ( به دلیل وجود تنها چهار پنجره ی کوچک در چهار وجه کنجی و آنهم در ارتفاع 2.30 متری از کف ) ، با یک طراحی داخلی درست ، می تواند به یک محیط کافی شاپی فوق العاده بدل گردد.
از مهمترین ویژگیهای معماری سنتی این اقلیم و بسیاری دیگر از مناطق ایران ، استفاده ی هر چه صریحتر و بیشتر از پنجره های بزرگ و قدّی در فضای حریم داخلی بنا ها ، به جهت استفاده ی توأمان از منظره ی حیاط میانی و نور طبیعی روز می باشد .
به جهت امکانات موجود آن دوران ، با کلاف بندی ها و گره بندی های چوبی و نهایتا ایجاد ساختاری سازه ای ( از جنس چوب ) ، به ساخت پنجره هایی هر چه وسیع تر همت می گماشتند و همزمان با هر چه ظریف تر نمودن گره بندی ها و اافزایش سطح چشمه ها ، سعی در بالا بردن نسبت سطح شیشه ای به سطح چوبی پنجره ها را داشتند.
اما با وجود اتخاذ تمام تکنیک ها ، همیشه حد مشخصی ، هم برای ابعاد کلی کار، و هم برای ابعاد داخلی چشمه های گره بندی وجود داشت .
مطمئناً بارها رؤیا و ایده ی یک سطح شیشه ای وسیع و یکپارچه ، آنهم با نقوش رنگ آمیزی شده ای بی بدیل ، از ذهن معماران و هنرمندان آن دوران عبور کرده بود ، که می توانیم بگوییم این طرح ، تعبیر رؤیای آنان ، به کمک سیستم های سازه ای نوین واستفاده ازصنعت و تکنولوژی مدرن ، در دوران حاضر است ( وبه زعم بنده ، می توان گفت این طرح و ایده ، مصداق کاملی از جریان پست مدرنیسم در معماری مفهومی معاصر ایران می باشد ) .
در حال حاضر بهترین سیستم نمای شیشه ای یکپارچه ، جهت اجرایی کردن این ایده ، استفاده از سیستم اسپایدر می باشد که با توجه به ابعاد استاندارد جام های شیشه ای و حفظ تقارن هندسی طرح ، فواصل و ابعاد پیشنهادی اولیه در نقشه ها پیشنهاد شده است .( دهنه ی آکس به آکس محور طولی خرپاها حدود 2.28 متر و ارتفاع آنها برابر با ارتفاع ووید سالن می باشد. )
در رابطه با نحوه ی طراحی نقوش روی شیشه و رنگ آمیزی آنها ، و همچنین گزینش تکنینک های ایجاد نقوش و رنگ آمیزی سطوح شیشه ای ( اعم از سند بلاست های عمیق یا سی.ان.سی جهت خطوط نقوش ، و استفاده از رنگ های ترنسپرنت ویترای یا ... جهت رنگ آمیزی و بافت سازی روی شیشه به روش اسید کاری یا ... ) ، طبیعتا طرح نهایی در فاز سوم ،ارائه خواهد شد.
می توان با قطعیت اظهار داشت ، تقارن این دو نمای سرتاسری شیشه ای در طرفین حوض بزرگ حیاط میانی و ادراک انعکاسات حاصله در چشم ناظران در جای جای این محوطه ، و همچنین نورپردازی رنگ آلود و طبیعیِ فضای داخلی سالن رستوران ، توسط این نمای وسیع شیشه ای و چرخش و حرکت این نورپردازی با توجه به موقعیت خورشید ، شاید بدیع ترین نوع از معماری ای پویا و مفهومی با نگرشی پست مدرن را برای این فضا رقم خواهد زد.
همانطور که در نقشه ها قابل مشاهده است ، درب چهار لنگه ی سنتی این فضا ، درست روبروی درب آسانسور قرار گرفته است ، و در دو سوی درب ورودی ، دو پنجره ی ثابت با طراحی سنتی به صورت قرینه قرار گرفته اند ؛ دو میز 7 نفره ی هشت ضلعی با میز شیشه ایه مدور و چرخان ، به گونه ای طراحی شده که درصورت لزوم و با قرار دادن دو میز مثلثی مکمل آن ، تبدیل به میزی 14 تا 16 نفره گردد .
همچنین پنجره ای در ضلع روبروی درب ورودی قرار دارد که اشرافی دیداری به فضای زیبای هشتی را داراست .
شاید بارزترین شاخصه ی این فضا ، روشندان بزرگ 8 وجهی ، با سازه ی اسلیمی و شیشه های کار شده ی رنگی آن باشد که یقیناً فضای حیرت انگیزی را رقم خواهد زد .
همانطور که می دانیم ، شاه نشین ها جزو بناهای مرسوم خانه ی بزرگ سنتی این نواحی است و به گونه ای جانمایی می گشت که اشراف تقریبا کاملی به فضای اندرونی داشته باشد .
در طراحی این مجموعه نیز یک شاه نشین چند منظوره ی دو طرف باز ، با سقفی دارای تعداد زیادی شیشه ی رنگی، طراحی شده که کف آن 2 متر بالاتر از کف حیاط میانی بوده و با پله هایی به سبک پله های سنتی یزد و دست اندازی آجری ( به فرم فخر و مدین ) ، از یک سو اشرافی عالی به حیاط میانی و از سوی دیگر به سمت شبستان ( بخش دیگری از سایت باغ ایرانی ، با کاربری ای بیشتر جهت مجالس و عروسی ها ) دارد .
کاربری اصلی آن جهت رستوران سنتی ونوعی فضای وی.آی.پی می باشد ( با ظرفیت 28 نفر ) که با توجه به حوض کوچک طراحی شده در وسط شاه نشین و منظره ی دیداری بدیع آن ( از جمله منظره ی حوض بزرگ اصلی ، شیشه های منقش و رنگ آمیزی شده ی سرتاسری دو طرف و فضای سبز گرداگرد حوض ) ، جزو فضاهای خاص رستوران می باشد .
کاربری دیگر این فضا ، استفاده به عنوان سِن ، جهت گروه های هنری ( بالأخص موسیقی ) ، همایش ها و سخنرانی ها و ... برای هر دو سوی آن می باشد .
همانطور که می دانیم روشندان ها جهت استفاده از نور طبیعی در فضاهای داخلی و گاها جهت تهویه ی هوا ، در برخی از ابنیه ی سنتی ایران به کار می رفت .
در طراحی این رستوران ها ، علاوه بر استفاده از چندین روشندان جهت نورپردازی طبیعی فضای داخلی ، با توجه به فاصله ی کم چشم ناظر تا روشندان در برخی از قسمت ها ( مانند سالن بالایی رستوران ) ، یک منظره ی دید فوق العاده از آسمان ( آسمان آبی یا گاها ابری روز ، و آسمان پر ستاره ی شب های کویر ) برای بازدید کنندگان ایجاد می شود .
به طور کلی سه تیپ روشندان برای این مجموعه طراحی شده است :
تیپ اول با فرمی هشت ضلعی و با قطر ( منظور قطر دایره ی محاطی هشت ضلعیست ) 1.20 متر ( که سه تای آن روی سقف سالن بالا ، یکی روی سقف هشتی و دیگری روی سقف طبقه ی بالایی تریا قرار گرفته ).
تیپ دوم با فرمی مربعی و با اضلاعی به طول 1.20 متر ( که هفت عدد از آن با فواصلی مختلف اما متقارن ، روی سقف بالای وید سالن اصلی قرار گرفته ).
تیپ سوم با فرمی هشت ضلعی و با قطر محاطی 3.20 متر ( که تنها روی سقف فضای وی.آی.پی قرار گرفته )
عمق تمامی روشندان ها 85 سانتیمتر می باشد و تمامی آنها در دهانه ی پایین با شیب 45 درجه به میزان 20 سانتیمتر به سمت بیرون و به صورت پخ ، آفست می شوند ( البته ممکن است در رابطه ی با روشندان وی.آی.پی این اتفاق در چند شیب و با نوعی کاربندی و مقرنس کاری صورت بپذیرد ) که این شکستگیها موجب ایجاد درجاتی از روشنایی بر روی خود سطوح شکستگی و گسترش بیشتر بازتاب نور به داخل فضامی شوند ، که به نوبه ی خود ایده ایست کهن و هوشمندانه .
روشندان های تیپ اول و دوم از بالا با پنجره ای ( قاب مخفی ) با شیشه های ساده و بدون طرح و رنگ دو جداره ( به جهت دیدن آسمان واقعی ) پوشش داده می شوند ( در طراحی قاب پنجره باید دقت کرد که آبگیر نباشد و آب از روی آن ها به راحتی سر ریز گردد ) ، به نحوی که حتی در زمان های مناسب آب و هوایی بتوان آن ها را باز کرد و کیفیت جدیدی از دید بصری را ایجاد نمود .
هر چند سعی شده چیدمان میز ها به صورتی باشد که آفتاب مستقیم برای بازدیدکنندگان و مشتریان ایجاد مزاحمت نکند ، اما پیشنهاد می شود از شیشه های رفلکتیو ( بابت تخفیف نور مستقیم آفتاب ) جهت روشندان ها استفاده گردد.
همچنین تاکید بر فرم روشندان ها با طرح کفسازی ای مناسب ، به خصوص در سالن بالایی رستوران حائز اهمیت است.
واما در رابطه ی با روشندان تیپ سوم ، سازه ی اسلیمی گونی با شیشه های رنگی ثابت و کار شده ( به خصوص استفاده از ورق های برنزو طلایی در نقاطی ازفضای میان شیشه ها ) فضایی فاخر و لوکس را برای فضای وی.آی.پی رقم خواهد زد.
می توان قاطعانه گفت استثنایی ترین بخش طراحی این رستوران ها ، بادگیر های موسیقیایی آن و ایده های کاملا بکر موجود در آنست .
طراحی این چهار بادگیر مستقر شده در چهار گوشه ی حیاط میانی به گونه ای صورت گرفته که فارغ از ایجاد یک سیرکولاسیون طبیعی کارا در فضای حیاط میانی ، با وزش بادهای کویری ، نوای موسیقیایی کاملی را ( شامل نغمه ها و آکوردها ی موسیقیایی دارای هارمونی با یکدیگر ) ، آنهم حتی در دستگاه های موسیقی ایرانی ( مانند ماهور و همایون و ...) ، به گوش مخاطبین برساند .
در طراحی این بادگیر ها ، آلات موسیقیایی کاملا مبتکرانه ای با نام ابداعی « چنگ - لوله « pipe-harp طراحی شده که در آن از انواع سیم های سازهای سنتی ایرانی (مانند تار و سه تار و تنبور و سنتور و ... ) جهت ایجاد طنین هایی متفاوت ، و با سطوح مقطع ، طول ها و کوک های مختلف ، داخل لوله های فلزی ای با قطر ها ( وشکل ها ) و طول های مختلف ( با فرکانس های طبیعی متفاوت ) استفاده شده است ، به نحوی که جهت ایجاد رزونانس ، فرکانس صوتی طبیعی یک لوله با فرکانس طبیعی سیم های داخلش یا برابر بوده یا با مضارب صحیحی از آن یکسان باشد .
هر بادگیردارای چهار دریچه ی مجزا بوده و از چهارجهت اصلی ( شمال ، جنوب ، شرق و غرب) ، باد گیری می کند و به داخل حیاط میانی می فرستد .
زمانی که ما هر دریچه را به یک نت یا تنالیته ی اصلی اختصاص دهیم ، در نتیجه مجموع این چهار بادگیر ، توانایی ایجاد 16 نت یا نغمه ی مختلف را داراست .
اگر فرض کنیم باد تنها از یک جهت ( مثلا غرب ) شروع به وزیدن کند ، 4 نت ازمجموع 16 نت ما فعال خواهد بود .
پس به سادگی می توان یک آکورد چهار صدایی را در یک گام یا دستگاه موسیقی ایرانی ، با فواصل مثلا اول ، سوم ، پنجم و هشتم ، ایجاد نمود .
از آنجایی که زمانی که بادی مثلا از جهت غرب وزیدن می کند ، بخشی از سمت جنوب غربی و شمال غربی را هم شامل خواهد شد ، پس در واقع ، معمولا سه جهت از چهار جهت بادگیر ها غالباً فعال است ، که یکی از آنها حکم مرکزیت داشته ، و نغمه های آن با شدت بیشتری به گوش خواهد رسید که می توان از نغمه های دریچه های فرعی ، به عنوان نغمه ها و ملودی هایی در هارمونی با آکورد اصلیِ دریچه های اصلی استفاده کرد ، که این یعنی یک موسیقیای کامل .
نوعی از چینش فواصل موسیقیایی در نقشه طراحی و ارائه شده ، به صورتی که باد از هر جهت که بوزد ، هارمونی نغمه ها با آکورد پایه ، خوش صدا خواهد بود و اگر حتی طوفانی با بادهایی از هر جهت اتفاق بیفتد ، شاهد سمفونی طبیعی طوفان کویری خواهیم بود .
روش های دیگری از تنظیم نغمه دهی بادگیر ها هم وجود دارد که پیچیدگی بیشتری دارد ، برای مثال ما در گام طبیعی موسیقی ایرانی ، 17 نت داریم که ترکیبات مختلفی از فواصل هشتایی آنها ، دستگاه های موسیقی ایرانی را شکل می دهند . می توان به گونه ای طرح نغمه دهی را تنظیم نمود که جهات مختلف وزش باد ، نوا و موسیقیایی در دستگاه های مختلف موسیقی ایرانی ایجاد نماید .
همچنین در محفظه ی پایین بادگیر ها ، هم می توان میز و صندلی قرار داد ( همانطور که در نقشه ها آمده ) ، که خود فضای بسیار ویژه و دارای پرایوسیِ بالاییست ، هم می توان فضا را خالی گذاشت تا بیشتر نقش اکو کنندگی نوای بادگیر ها را ایفا نمایند .
شرحی که رفت ، مختصری بود از ایده های موجود در این رابطه و شرح و تبیین نکات تکمیلی دیگری در باب سازه ی چنگ-لوله ها ، زبانه های طنین صدا ، شیار های ایجاد طنین و ویبراسیون و ... نیازمند نگاشته ی مشروح دیگری است .
بی شک این طرح ( بادگیر های موسیقیایی ) به تنهایی ، توانایی جذب انبوهی از توریست ایرانی و خارجی را از سراسر دنیا برای مجموعه ی باغ ایرانی داراست و این رستوران ها را جزو یکی از مقاصد اصلی گردشگری داخلی و بین المللی قرار خواهد داد .
ازین جهت نیز انتخاب نام « رستوران بزرگ نوای کویر « ، نامگذاری مناسبی جهت این مجموعه خواهد بود .
فارغ از اصلی در جانمایی یک حیاط میانی به همراه حوض بزرگ مستطیل شکل وسط آن و باغچه ی محاط بر آن ، مابین دو رستوران ، که در کنار ایجاد فضایی فوق العاده مطبوع ، اشاره ای صریح به معماری سنتی و اقلیمی منطقه دارد ، نکات ، ایده ها و مفاهیم نوآورانه ی دیگری نیز در طراحی این حوض مستتر می باشد که چندی از آنها را بر می شماریم :
رستوران های نوای کویر :
حجم کلی بنای رستوران ( و باغچه های پیرامون بنا ) :
حوض بزرگ محوطه ی میانی :
1. استفاده از نسبت طلایی (1.618) در ابعاد مستطیل حوض :
2. استفاده از طرح زیلوی یزد در کاشیکاری کف و داخل حوض :
3. اشراف دیداری ِهمه جانبه به حوض :
سالن رستوران :
هشتی ورودی رستوران :
: تریا
: نمای شیشه ای سرتاسری
فضای وی.آی.پی ( VIP ) :
شاه نشین :
: روشندان ها
بادگیر های موسیقیایی :
همانطور که می دانید نسبت طلایی مانند عدد پی ، جزو کهن ترین و راز آمیز ترین اعداد مورد استفاده ی بشر است که خود طبیعت هم به وفور از این نسبت در ایجاد پدیده های طبیعی ( مانند طول آرنج تا نوک انگشت به آرنج تا کتف انسان ، طول نیم تنه ی پایین به نیم تنه ی بالای انسان و ... ) استفاده می کند و به گفته ی غالب زیبایی شناسان ، زیبا ترین فرمها به دید انسان ، فرم هایی است که این نسبت به نوعی درایجاد آن ها لحاظ شده باشد .
در رابطه ی با شکل مستطیل هم ، مستطیل طلایی زیباترین فرم مستطیلی شکل به چشم انسان است و در طراحی حوض اصلی از این نسبت با تقریب خوبی ( 1.6 ) استفاده شده است . ( طول حوض 16 متر و عرض آن 10 متر )